مدل ارزیابی و انتخاب پروژه های عمرانی از دیدگاه پیمانکاران در دوران پسا تحریم

وحید شاه حسینی، فرزین محمدرضایی، مجید جواهری، فرهاد فرهادی

چکیده

در کشور ایران با توجه به اینکه اکثر پروژه های عمرانی در هر یک از روش های تدارک پروژه ) PDSs ( از طریق فرآیند مناقصات به پیمانکاران واگذار می گردد و همچنین شرایط سیاسی و اقتصادی کشور پس از گذر از تحریم های جهانی و آغاز دور جدید رشد وشکوفایی صنعت ساخت و ساز، لازم است پیمانکاران این صنعت توجه خاصی نسبت به انتخاب پروژه ها و مناقصات نمایند تا ضمن همراستا بودن با اهداف طرح ها و پروژه ها بتوانند با حداقل زمان و هزینه و با بهترین کیفیت ممکن پروژه ها به اتمام رسانند تا هم خودشان و هم کارفرمایان از مزایای آن بهره مند شوند. در این تحقیق انواع مناقصات و پروژه ها مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اولویت های آنها برای پیمانکاران شناسایی شده است که می تواند بعنوان یک راهنمای مناسب برای پیمانکاران جهت انتخاب درست پروژه ها کاربرد داشته باشد.
مقدمه
در مناقصاتی که در کشور ما در بخش دولتی و یا خصوصی برگزار می شوند، علی رقم اینکه سعی شده است با تعیین حدود اختیارات و تعهدات و مسؤلیت های طرفین قرارداد در دفترچه ای تحت عنوان شرایط عمومی پیمان که وجه مشترک تمام قراردادهای عمرانی است، فرمت و شرایط یکسانی برای بر گذاری مناقصات و رویه اجرایی پروژه ها وجود داشته باشد ولی آنچه در عمل دیده می شود بسیار متفاوت بوده تا جائیکه گاها زمینه ساز اختلافات و مشکلاتی می گردد که نه تنها باعث توقف اجرای یک پروژه می شود بلکه گاها تا سالها روند رسیدگی به این دعاوی بطول می انجامد که علاوه بر متضرر شدن طرفین خصوصا پیمانکاران، صنعت کشور نیز از این زیان بی نصیب نمی ماند. پروژه کالا نیست که هر زمانی که لازم باشد خریداری شود بلکه انتخابی است که حاصل فرآیند برنامه ها و عملیات گذشته سازمان، توانایی و بصیرت برنامه ریزان برای آینده آن است .[1]از جمله تهدیدات برای پیمانکاران، ریسک پروژه )ریسک پروژه به صورت شانس وقوع رخدادی تعریف می شود که دارای بیشترین اثر منفی احتمالی بر هدف های پروژه می باشد و با عبارت هایی نظیر احتمال وقوع و پیامد، انداز ه گیری می شود( . [2] ضرر و زیان مالی در نتیجه عدم تناسب پروژه با استراتژی شرکتها، هزینه کرد اضافی جهت فرآیند مناقصات، عدم توانایی در ارضای نیاز کارفرما و رکود و عدم پیشرفت متناسب در اجرای پروژه های عمرانی که به نوعی زیربنای توسعه کشور را تشکیل می دهند، سالانه حجم عظیمی از منابع ملی را صرف می نماید که ناشی از عوامل مختلفی ازجمله، عدم مشخص بودن حدود کار و محدوده مسئولیت طرفین در قرارداد، عدم تناسب توانایی پیمانکاران با طرح اجرایی، عدم آشنایی پیمانکار با منطقه ، عدم آشنایی پیمانکار با رویه های قانونی سیستم کارفرما، نوع تدارک پروژه و موارد دیگر زیادی می باشد . با توجه به هزینه های زیاد صرف شده، چارچوبی که پیمانکاران بتوانند بر اساس آن مناقصات متناسب با نیاز خود و نیز پروژه هایی که برای آنها سودآور و در چارچوب توانایی آنها باشد و بر روند اجرای موفقیت آمیز پروژه بسیار تاثیر گذار باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بر اساس تحقیقات انجام شده 66 % اهداف استراتژیک شرکتها هرگز تحقق نمی یابد .[3] بدین ترتیب می توان گفت تمامی برنامه ریزی ها، طراحی ها، تخصیص اعتبارات و عوامل دست اندرکار همچون دستگاه های اجرایی، پیمانکاران، مشاوران و یا بطورکلی بخش قابل توجهی از امکانات کشور در جهت نیل به هدف طرح های عمرانی که همانا بهره برداری از طرح می باشد به نوعی با انتخاب صحیح پیمانکاران مرتبط می گردند . هر گاه این انتخاب بدرستی و دقت لازم انجام نشود، کلیه عوامل یاد شده را تحت الشعاع قرار می دهد.
دريافت و ارسال اسناد آگهي ها ؛
شركت آرياتندر در گستره فعاليت خدمات اطلاع رساني خود و در راستاي تسريع در روند كاري كاربران محترم ، با ايجاد نمايندگي هاي مستقيم در سراسر استانهاي كشور ، اين امكان را فراهم ساخته است تا متقاضيان شركت در مناقصه ها و مزايده ها بدون نياز به مراجعه حضوري در مكان شركتهاي برگزاركننده ، پس از اعلام به مجموعه آرياتندر ، اسناد آگهي هاي انتخابي خود را دريافت نموده و مدارك تكميل شده و پاكات نهايي را در زمان مناسب به برگزاركنندگان آگهي ها ارجاع نمايند .

برتري هاي مجموعه آرياتندر ؛
1. شركت آرياتندر با تفاضل بيش از 90 – 70 آگهي در روز نسبت به ساير همكاران خود ، بزرگ ترين و جامع ترين بانك اطلاعات آگهي هاي مناقصه و مزايده را در اختيار دارد .
2. با توجه به حضور دائمي نمايندگان شركت آرياتندر در تمامي مراكز استانهاي كشور ، تمامي جرايد محلي شامل روزنامه ها ، هفته نامه ها و دوهفته نامه هاي انتشار يافته در سراسر شهرستانها در دسترس اين مجموعه بوده و آگهي هاي انتشار يافته بصورت روزانه در اختيار كاربران قرار داده ميشود .
3. در تمامي سرويس هاي اطلاع رساني آرياتندر ، نام كاربري و رمز عبور در سايت www.AriaTender.com براي تمامي كاربران فعال مي گردد كه با توجه به آزاد بودن نمايش كليه دسته بندي هاي مناقصه و مزايده در سايت ، اين امكان براي مشاهده كنندگان وجود دارد كه آگهي هاي مختلفي را با دسته بندي هاي متفاوتي مشاهده نمايند .
4. كاربران شركت آرياتندر مي توانند تا سه آدرس ايميل جهت دريافت اطلاعات روزانه خود معرفي نمايند .
5. كاربران شركت آرياتندر مي توانند در صفحه پيمانكاران و شركتهاي سايت ، مشخصات فعاليتي مجموعه خود را بصورت رايگان وارد كرده و براي عموم به نمايش بگذارند .
6. در سايت AriaTender.com و ايميل هاي ارسالي عكس آگهي هاي انتشار يافته بصورت اسكن شده قابل نمايش مي باشد .
7. در سايت AriaTender.com و ايميل ها و فكس هاي ارسالي ، نرخ هاي ارز ، فلزات ، طلا و سكه روزانه ارسال مي گردد .

خواهشمند است جهت کسب اطلاعات بیشتر با شرکت آریاتندر تماس حاصل فرمائید ؛
تلفن : 18 91 10 88 – 16 91 10 88 – 14 91 10 88 ( 21 98+ )
فکس : 50 95 10 88 – 35 25 10 88 ( 21 98+ )
ایمیل : mail@ariatender.com
دفتر مرکزی :
( سامانه اطلاع رسانی مناقصه ها و مزایده های آریاتِندر + استعلام بهاء ) – www.AriaTender.com
( +98 21 ) 42057 : E1 – تلفن دورنگار : 45 75 34 88 ( 21 98+ )
موبایل : 961 33 32 902 ( 98+ )
تلگرام : 961 33 32 920 ( 98+ )
پست الکترونیک : mail[@]ariatender.com
تهران ، خیابان مطهری ، خیابان فجر ، کوچه غفاری ، پلاک 43 ، واحد 18
کد پستی : 14 34 81 46 15

شعبه 2 – اسناد :
( سامانه دریافت و ارسال اسناد ، کالا و تجهیزات آریادِلیوِری ) – www.AriaDelivery.com
تلفن : 20 الی 16 44 23 44 ( 21 98+ )
دورنگار : 15 44 23 44 ( 21 98+ )
موبایل : 961 33 32 936 ( 98+ )
تلگرام : 961 33 32 936 ( 98+ )
پست الکترونیک : doc[@]ariatender.com
تهران ، خیابان ستارخان ، خیابان کاشانی پور ، مجتمع تجاری توحید ، طبقه دوم ، واحد 124
کد پستی : 35 45 78 53 14