استن
استون اولین و مهم‌ترین عضو گروهی است که کتون نام دارند. این ماده مایعی سمی، روان، فرار، بی‌رنگ با بویی شبیه بوی میوه است و به‌دلیل قطبیت بالا حلال خوبی برای اکثر ترکیبات آلی به‌شمار می‌رود. استون به‌شدت آتش‌گیر بوده و مصرف بسیار زیادی در صنعت به‌عنوان حلال دارد. این ماده به‌خوبی درآب، اتانول و اتر حل می‌شود و معمولا به‌عنوان حلال و پاک کننده لاک ناخن استفاده می‌شود. استون به اندازه کم در خون و ادرار یافت می‌شود اما مقدار آن در موقع گرسنگی و همچنین در بیماری دیابت با کمبود شدید اکسیژن در خون و ادرار افزایش می‌یابد. بوی میوه‌ای هوای بازدم افراد دیابتی ناشی از استون است که در بسیاری اوقات این بو در نفس یک فرد نشانه ابتلا به دیابت است.
زمانی‌که استون وارد محیط می‌شود بیشترین درصد آن( تقریبا 97 %) در هوا آزاد می‌شود. از داخل اتمسفر به داخل آب و خاک به وسیله برف و باران وارد می شود و بعد از آن به آرامی از داخل آب وخاک به هوا منتقل می‌شود.
استون در بدن حیوانات و خاک باقی نمی‌ماند و به‌وسیله میکروارگانیسم‌های داخل آب و خاک تجزیه می‌شود این ماده می‌تواند به داخل آب‌های زیرزمینی از طریق پاشیدن یا جمع شدن در زمین وارد شود. استون در آب و خاک شکسته می‌شود اما زمان‌هایی که جهت این شکسته شدن نیاز است متفاوت است.
منابع تامین استون( استن)
استون به‌طور طبیعی در گیاهان، درختان، گازهای آتش‌فشانی و از تجریه چربی‌های بدن تولید می‌شود( در متابولیسم ناقص چربی‌ها مقدار زیادی از سه ترکیب استو استیک اسید و بتاهیدروکسی بوتریک و استون در خون و ادرار دیده می‌شود که نشانه ابتلا به دیابت است). استون در دود حاصل از اگزوز خودروها و دود سیگار وجود دارد. فرایندهای صنعتی در مقایسه با فرایندهای طبیعی استون بیشتری را وارد محیط زیست می‌کنند. استون در میان فراورده‌های تولید شده از تخمیر چوب و گلوکز یافت می‌شود و مقادیری از آن در الکل چوب خام( تقطیر نشده) وجود دارد که بعد از تقطیر الکل چوب مقادیر زیادی استون از باقیمانده تبخیر بازیافت می‌شود.
کاربرد استون (استن)
استون در بسیاری از زمینه‌ها کاربرد دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:
• به‌عنوان حلال در مواد دارویى و آرایشى، حلال چسب، سيمان، جوهر پرینتر، چسب، واکس، رزین، چربی‌ها، گریس، روغن‌ها و مواد رنگى
• به‌عنوان حلال در فرمولاسيون پوشش دهنده سطوح و مواد مربوط به شوینده و تينرها
• و به عنوان حمل کننده استيلن در داخل سيلندرها
• به عنوان حلال پاک‌کننده در صنایع الکتریکى
• در آکریليک و الکل‌هاى نيتروسلولز و رنگ‌ها
• در صنایع بی‌دود کردن پودر
• در پروسه‌هاى عصاره‌گيرى
از این ماده در صنایع شیمیایی به‌عنوان ماده ميانى در تهيه متيل متاکریلیت، متاکریلیت اسيد و متيل‌ایزوبوتيل کتن استفاده می‌شود. اغلب اوقات در تهيه ترکيباتى مثل آنتى‌اکسيدان‌ها، علف‌کش‌ها، کتن‌هاى سنگين، تغليظ فرمالدئيد و دی‌فنال آمين و ویتامین‌های ميانى مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استن به‌طور طبيعى در متابوليسم طبيعى بدن و در ارگان‌هاى طبيعى و عضلات و بافت‌ها دیده می‌شود و خون حاوى مقدارى استون است.
سایر کاربرهای استون عبارتند از:
• به همراه یخ خشک( دی اکسید کربن جامد) برای تولید دمای C˚ 78- بدون یخ زدگی در آزمایش‌ها
• در نقش پاک‌کنندگی به‌عنوان مثال لاک ناخن، چسب‌های سفت شده و رزین‌های اپوکسی
• در آزمایشگاه‌ها به‌عنوان یک حلال آپروتیک قطبی در بسیاری از واکنش‌های آلی
• در تولید پلاستیک، الیاف مصنوعی، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی
• در صنایع پلاستیک، ساخت الیاف مصنوعی، صنایع دارو سازی
• در حمل و نقل و ذخیره سازی ایمن استیلن در صنعت معدن
• به عنوان حلال بسیاری از ترکیبات آلی
• در تولید صنعتی رنگ‌های ایندیگو
• گرید 93 در صنایع رنگ و چسب
• در فرایند تولید بیس فنول A
• در حذف رنگ از روی مس
• در تولید باروت بدون دود
